Συμβολή στη μελέτη και την πρόληψη των μαστίτιδων των προβάτων (Κοτανίδης Γεώργιος)

Για την πραγματοποίηση της έρευνας αυτής χρησιμοποιήθηκαν 50 πρωτοτόκες προβατίνες φυλής Σαρδηνίας. Η έρευνα διήρκεσε τρεις γαλακτικές περιόδους. Από τις προβατίνες αυτές έγιναν συνολικά 1588 δειγματοληψίες γάλακτος. Σε όλα τα δείγματα έγινε μικροβιολογική εξέταση που αφορούσε στην απομόνωση και ταυτοποίηση του μικροβιακού αιτιολογικού παράγοντα της μαστίτιδας και η δοκιμή του California mastitis test.

Στα δείγματα της πρώτης γαλακτικής περιόδου έγινε παράλληλα και καταμέτρηση των σωματικών κυττάρων στο γάλα με τη βοήθεια ηλεκτρονικού μετρητή σωματιδίων με DNA (Fosssomatic), ενώ στα δείγματα της πρώτης και δεύτερης γαλακτικής περιόδου μετρήθηκε η δραστηριότητα της LDH στον ορό του γάλακτος. Εκτός από τα παραπάνω, εξετάστηκε ακόμη η θεραπευτική και κυρίως η προληπτική δράση της ενδομαστικής χορήγησης αντιβιοτικού, στο τέλος της εκάστοτε γαλακτικής περιόδου.

Από τα αποτελέσματα της μικροβιακής έρευνας προέκυψε ότι ο κυριότερος μικροβιακός παράγοντας πρόκλησης κλινικής και υποκλινικήςμαστίτιδας στην έρευνά μας ήταν διάφορα στελέχη του γένους Staphylococcus. Η έρευνα πάνω στην ύπαρξη μικρότερης ή μεγαλύτερης προδιάθεσης των τριών επιμέρους κατηγοριώντου υγιούς ημιμορίου: α) μη κλινική ενδομαστική λοίμωξη, β) στείρο υγιές ημιμόριο, γ) μη στείρο υγιές ημιμόριο, έδειξε ότι το στείρο υγιές ημιμόριο παρουσιάζει τη μικρότερη προδιάθεση πρόκλησης μαστίτιδας. Το γεγονός αυτό υποδηλώνει ότι η παρουσία ακόμη και πολύ μικρού αριθμού μικροβιακών παραγόντων στο ημιμόριο προδιαθέτει την εμφάνιση μαστίτιδας στο μέλλον. Ο βαθμός συσχέτισης ανάμεσα στη δοκιμή του California mastitis test και την καταμέτρηση του αριθμού των σωματικών κυττάρων με το Fossomatic ήτανυψηλός. Έτσι, η δοκιμή του California mastitis test, που εφαρμόζεται ευρέως, λόγω του ότι είναι γρήγορη απλή και οικονομική, αποτελεί έναν αξιόπιστο δείκτη διάγνωσης της μαστίτιδας.

Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνάς μας, βρέθηκε ότι το γάλα που προερχόταν από υγιή ημιμόρια περιείχε λιγότερα από 0,5Χ10⁶ κύτταρα/ml. Το γάλα που προερχόταν από ημιμόριο με υποκλινική μαστίτιδα περιείχε πάνω από 0,5Χ10⁶ κύτταρα/ml καθώς και πάνω από 1000 βακτήρια/ml. Εκτός από τις παραπάνω μετρήσεις, η υγιεινή κατάσταση του μαστού καθοριζόταν επιπλέον και από την τιμή της δραστηριότητας της LDH στον ορό του γάλακτος. Από τις μετρήσεις μας βρέθηκε ότι η τιμή της LDH στο φυσιολογικό γάλα ήταν μικρότερη από 150 mU/ml.

Στις περιπτώσεις εκείνες που η τιμή της LDH στον ορό του γάλακτος ήταν μεγαλύτερη του 150 mU/ml σήμαινε ότι το γάλα προερχόταν από ημιμόριο με υποκλινική μαστίτιδα. Μάλιστα, η αύξηση της δραστηριότητας της LDH προηγείται της αντίστοιχης αύξησης του αριθμού των σωματικών κυττάρων. Συμπερασματικά μπορεί να λεχθεί ότιη τιμή της δραστηριότητας της LDH στον ορό του γάλακτος αποτελεί έναν ασφαλή τρόπο διάγνωσης της υποκλινικής μαστίτιδας και μάλιστα σε πρώιμη φάση. Η ενδομαστική χορήγηση αντιβιοτικού στο τέλος της γαλακτικής περιόδου, όπως έδειξε η έρευνά μας, ασκεί σοβαρή θεραπευτική και προληπτική δράση στην εμφάνιση μαστίτιδας. Πολύ πιθανό η δράση αυτή να οφείλεται στην εξυγίανση των ημιμορίων με «μη κλινική ενδομαστική λοίμωξη» και των «μη στείρων υγιών ημιμορίων» καθώς και στη μακρά δράση του ενδομαστικού αντιβιοτικού, που φθάνει ως την αρχή της επόμενης γαλακτικής περιόδου.

Οι μαστίτιδες, όπως προκύπτει από την έρευνά μας, εμφανίζονται συχνότερα κατά τη διάρκεια της γαλακτικής περιόδου παρά στην έναρξη της αρμεκτικής περιόδου. Η καταπόνηση του μαστού από το καθημερινό άρμεγμα φαίνεται ότι αποτελεί ισχυρό προδιαθετικό παράγοντα για την εμφάνιση της μαστίτιδας. Εξάλλου, βρέθηκε ότι μεταξύ πρώτης και δεύτερης γαλακτικής περιόδου δεν παρατηρήθηκε σημαντική διαφορά στη συχνότηταεμφάνισης μαστίτιδας. Παρατηρήθηκε όμως σημαντική διαφορά μεταξύ τρίτης και δεύτερης γαλακτικής περιόδου. Όσον αφορά στην ένταση της υποκλινικής μαστίτιδας, από την έρευνά μας προέκυψε ότι αυτές που προκλήθηκαν από βακτήρια του γένους Corynebacterium προκάλεσαν μεγαλύτερη δραστηριότητα της LDH από εκείνες που προκλήθηκαν από βακτήρια του γένους Staphylococcus