Το αρνάκι απο τη στιγμή που θα γεννηθεί εγκαταλείπει ένα ασφαλές περιβάλλον και περνάει σε ένα εντελώς καινούριο, αναγκασμένο να εγκλιματιστεί πολύ γρήγορα και να αντιμετωπίσει πολλές φορές δύσκολες συνθήκες.Την περιποίηση του αρνιού αμέσως μετά τη γέννα αναλαμβάνει η μητέρα του και μετά μια φυσιολογική γέννα σχεδόν όλα τα αρνάκια επιβιώνουν.

Με την ολοκλήρωση μιας φυσιολογικής γέννας η αναπνοή του αρνιού αρχίζει αυτόματα το πολύ μέσα σε 60 δευτερόλεπτα. Ο εγκέφαλος δεν αντέχει την έλειψη οξυγόνου και τα δευτερόλεπτα που περνούν είναι κρίσιμα για τη ζωή του.Ελέγχουμε ότι τα ρουθούνια στο αρνάκι δεν ειναι σκεπασμένα απο το ύστερο(εμβρυϊκοί υμένες) και ότι μέσα στα ρουθούνια ,στο στόμα και στο φάρυγγα δεν είναι γεμάτα με υγρά και βλέννες που εμποδίζουν την αναπνοή.Στη φυσιολογική γέννα το αρνάκι σπάζει μόνο του τους εμβρυϊκούς υμένες και με ένα τίναγμα αριστερά-δεξιά του κεφαλιού του απομακρύνει ότι εμποδίζει την αναπνοή του.Σε περίπτωση όμως που δεν συμβεί αυτό, απομακρύνουμε το ύστερο, βάζουμε το δάκτυλο μέσα στο στόμα προς το φάρυγγα να απομακρύνουμε βλέννες που εμποδίζουν, τραβάμε ελαφρά τη γλωσίτσα προς τα έξω, φυσάμε στα ρουθούνια πλάγια να απομακρύνουμε τις βλέννες μέσα σε αυτά και εάν δεν ξεκινήσει η αναπνοή υποψιαζόμενοι ότι υγρά πήγαν προς τα πνευμόνια, πιάνουμε τα δύο πίσω πόδια του αρνιού με το ένα μας χέρι και όρθιοι όπως σηκωνόμαστε κουνάμε σαν κούνια το αρνάκι δεξιά αριστερά με το κεφαλάκι του προς τα κάτω για λίγα δευτερόλεπτα βοηθώντας έτσι να απομακρυνθούν τα υγρά και οι βλέννες που έχουν εισροφηθεί.Βάζουμε απαλά το αρνάκι κάτω και περιμένουμε να δούμε να αρχίζει να αναπνέει.Αν όχι ελέγχουμε πάλι το στόμα και φάρυγγα για βλέννες και επαναλαμβάνουμε πάλι το κούνημα.Αν όχι ρίχνουμε λίγο κρύο νερό στο κεφαλάκι του που είναι πολύ αποτελεσματικό μέσο για να ξεκινήσει η αναπνοή.

Αν όχι ξεκινάμε με τεχνητή αναπνοή .Έτσι όπως είναι ξαπλωμένο το αρνάκι πλάγια σε επίπεδη επιφάνεια τραβάμε λίγο μπροστά τα μπροστινά του πόδια και με την παλάμη μας πιέζουμε και αφήνουμε ρυθμικά το θώρακα του παρατηρώντας οτι κατά την πιέση βγαίνει αέρας απο τα ρουθούνια και όταν αφήνουμε ο θώρακας γεμίζει πάλι αέρα.

Πιό αποτελεσματικός τρόπος είναι το φιλί της ζωής όπου με το ένα μας χέρι κρατάμε κλειστό το στόμα του και με τα χείλη μας αγκαλιάζουμε τα δυό του ρουθούνια και φυσάμε παρατηρώντας να φουσκώσει λίγο ο θώρακας του με αέρα και αφήνουμε να εκπνεύσει.επαναλαμβάνουμε ρυθμικά και προσεκτικά μέχρι το αρνάκι να διατηρήσει μόνο του την αναπνοή.

Αυτός όμως ο τρόπος απαγορεύεται εξαιτίας του κινδύνου μετάδοσης ασθενειών στον άνθρωπο.

.        ΔΡΟΜΟΙ ΜΙΚΡΟΒΙΩΝ ΠΡΟΣ ΤΟ ΑΡΝΑΚΙ

Οι κυριότεροι δρόμοι απο όπου περνούν τα μικρόβια μέσα στον οργανισμό του αρνιού είναι:

1. Απο το στόμα όταν το αρνάκι βυζάξει απο βρώμικα μαστάρια της μητέρας του που βρίσκεται σε περιορισμένους συνωστισμένους υγρούς χώρους με κακή υγιεινή.Γιαυτό θα πρέπει να πλύνουμε τους μαστούς της προβατίνας αμέσως πριν το πρώτο θήλασμα.
2. Από το φρέσκο ομφάλιο λώρο που καθώς κρέμεται απο το αρνάκι αποτελεί ανοικτό δρόμο εισαγωγής μικροβίων στον οργανισμο του.Όταν το αρνάκι ξαπλώνει και ο ομφάλιος λώρος έρχεται σε επαφή με το μολυσμένο δάπεδο ξεκινάει το κακό.Γιαυτό θα πρέπει να απολυμαίνουμε τον ομφάλιο λώρο 3 φορές τη μέρα επι 3 μέρες με μαύρο ιώδιο η αντιβιοτικό μελάνι σε σπρέυ.

Βέβαια όλοι αυτοί οι κίνδυνοι ελαχιστοποιούντα για πρόβατα και αρνάκια που βρίσκονται στα ανοικτά και πολύ πιο καθαρά λιβάδια.

Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΟΥ ΠΡΩΤΟΓΑΛΑΚΤΟΣ ΣΤΑ ΝΕΟΓΕΝΝΗΤΑ ΑΡΝΑΚΙΑ

Μέσα στα πρώτα 30 λεπτά μετά τη γέννα του το αρνάκι αρχίζει να θηλάζει.Ο μόνος αποτελεσματικός τρόπος προστασίας του αρνιού απέναντι στα μικρόβια είναι η μεταφορά αντισωμάτων απο τη μητέρα προς αυτά.Η μεταφορά αυτή γίνεται μέσω του πρωτογάλακτος που είναι πλούσιο σε αντισώματα(τα αντισώματα είναι ουσίες-ανοσοσφαιρίνες-που καταπολεμούν τα μικρόβια).Η καλύτερη απορόφηση των αντισωμάτων μέσω του πρωτογάλακτος γίνεται κατα τις πρώτες 6-12 ώρες μετά τη γέννηση του.Έτσι για αποτελεσματική προστασία θα πρέπει το αρνάκι να πιεί 180-210 γραμμάρια πρωτόγαλα κατα τις πρώτες 18 ώρες της ζωής του.

Αρνάκια τα οποία γεννήθηκαν ασθενικά,με κακές συνθήκες καιρού,ύστερα απο δύσκολη γέννα,σε κακές συνθήκες σταυλισμού, ορφανά,και δεν μπορούν να θηλάσουν τους δίνουμε εμείς πρωτόγαλα με πλαστικό μαλακό σωληνάκι(είναι εύκολο) που το κατεβάζουμε απο το στόμα μέσα στο στομάχι του αρνιού.

Σηκώνουμε το πηγούνι του αρνιού προς τα πάνω και ανοίγωντας το στόμα και πάνω απο τη γλώσσα γλυστράμε σιγά-σιγά το σωληνάκι το οποίο με σηκωμένο το πηγούνι του αρνιού πάει στο στομαχάκι του.Το σωληνάκι(γαστρικός καθετήρας λέγεται) το αισθανόμαστε οτι πάει ελαφρώς σφιχτά καθώς περνάει μέσα απο τον οισοφάγο και πολλές φορές βλέπουμε το δέρμα του λαιμού να ανασηκώνεται καθώς το σωληνάκι προχωράει δια μέσου του οισοφάγου προς το στομάχι.Εφαρμόζουμε στην άλλη άκρη στο λαστιχάκι την σύριγγα που προηγουμένως την έχουμε γεμίσει πρωτόγαλα και πιέζοντας το έμβολο το πρωτόγαλα πάει στο στομάχι του αρνιού.

Το πρωτόγαλα το παίρνουμε απο τη μητέρα η κάποια άλλη υγιή προβατίνα κατά τις δύο πρώτες ώρες μετά τη γέννα επειδή μετά οσο περνάει η ώρα τα αντισώματα μειώνονται μέσα σε αυτό.Εάν από λάθος το σωληνάκι αντί να πάει στον οισοφάγο περάσει μέσα στην τραχεία το καταλαβαίνουμε διότι:

1. Το σωληνάκι περνάει εύκολα χωρίς να αισθανόμαστε καμμιά δυσκολία.
2. Το ζώο αισθάνεται ανησυχία και βήχει η πάει να βήξει η πολεμάει να απελευθερωθεί.
3. Όταν βάλουμε το αυτί μας στην άλλη άκρη στο σωληνάκι θα ακούσουμε την αναπνοή του να περνάει μέσα απο αυτό.

Τραβάμε ΑΜΕΣΩΣ πίσω το σωληνάκι και ξαναδοκιμάζουμε με μεγαλύτερη προσοχή γιατί αν απο λάθος ρίχναμε το γάλα μέσα στην τραχεία το αρνάκι θα πέθαινε ακαριαία!!

Το πρωτόγαλα μπορεί να περιέχει ανεπαρκή ποσότητα αντισωμάτων όταν:

1. Βάζουμε τις προβατίνες να γεννούν 2 φορές το χρόνο οπότε μικραίνει η ξηρά περίοδος τους

2. Κακή διατροφή των έγκυων προβατίνων

3. Άρμεγμα της προβατίνας πριν η αμέσως μετά τη γέννα .(κακή συνήθεια ορισμένων κτηνοτρόφων)

4. Μετά απο τεχνητή γέννα με κορτιζόνη

5. Όταν η προβατίνα είναι άρρωστη.

Πρωτόγαλα που έχουμε πάρει από υγιείς καλοθρεμένες προβατίνες μπορούμε να το διατηρήσουμε στην κατάψυξη σε μπουκαλάκια των 100 γραμμαρίων για 6 περίπου μήνες.

Εάν δέν μπορούμε να βρούμε άμεσα πρωτόγαλα τότε μπορούμε πάρουμε αίμα απο κάποια υγιή μητέρα και να το ποτίσουμε στο αρνάκι με λίγο γάλα,η να κάνουμε το αίμα της προβατίνας απευθείας μετάγγιση αργά-αργά στη σφαγίτιδα φλέβα του αρνιού με τη βοήθεια μιας πεταλούδας(απο αυτές που μας βάζουν στον ορό στο χέρι στο νοσοκομείο).

ΥΠΟΘΕΡΜΙΑ

Εάν τα αρνάκια γεννηθούν σε άσχημες καιρικές συνθήκες ,κρύες χειμωνιάτικες βραδιές έξω, τότε καθώς στεγνώνει το βρεγμένο τους τρίχωμα τραβάει θερμότητα μέσα απο το κορμάκι τους με αποτέλεσμα να πέσει η θερμοκρασία τους σε τιμές επικίνδυνες για τη ζωή τους.Παθαίνουν όπως λέμε υποθερμία.Αδύνατα αρνάκια χωρίς λίπος κάτω απο το δέρμα τους,αρνάκια που δέν πήραν πρωτόγαλα η έχασαν τη μητέρα τους κατα τη διάρκεια του άσχημου καιρού τα βρίσκουμε το πρωί πεθαμένα η παγωμένα και καβουριαμένα ισα ισα να ανασαίνουν χωρίς να έχουν ούτε τη δύναμη να φωνάξουν.Σε τέτοια αρνάκια κατεβάζουμε σωληνάκι στο στομάχι και τα ποτίζουμε με 50-100 γραμμάρια ζεστού πρωτογάλακτος ,τα τυλίγουμε με μια κουβέρτα αφου προηγουμένως τα έχουμε στεγνώσει και τα βάζουμε σε μέτρια ζεστό περιβάλλον.Τα αποτελέσματα είναι συνήθως θεαματικά.Επιπλέον μπορούμε να κάνουμε ενδοπεριτοναϊκή ένεση 50 γραμμαρίων δεξτρόζης 5% που έχουμε ζεστάνει προηγουμένως στους 39 βαθμούς κελσίου.